Ustroń – Równica (Szlak Czerwony)
Szlak czerwony z Ustronia na Równicę (a dokładnie na Polanę pod Równicą, gdzie jest gościniec, park górski i inne restauracje) to bardzo popularna trasa turystyczna i jedyne oznakowane wejście na tę górę od strony Ustronia. Oprócz górskich zapaleńców ze szlaku korzystają też kuracjusze miejscowych uzdrowisk i sanatoriów. Szlak składa się z dwóch odcinków, tj. z centrum Ustronia, przez uzdrowiska i lasy oraz z Ustronia-Polany, przez dzielnicę Jaszowiec (wzdłuż szosy). Można zrobić cały etap, można zrobić też „połówkę” i wrócić tą samą trasą. Odcinek z Centrum Ustronia jest trudniejszy, a podejścia na nim są dość wymagające (bardzo niezalecane jest zabieranie wózka dla dzieci). Z kolei odcinek „południowy” (przez Jaszowiec) jest znacznie łatwiejszy, polecany dla osób starszych i niedoświadczonych. Przewyższenie na szlaku wynosi nieco ponad 400 metrów, a cały dystans to około 8.4 kilometra, co powinno zająć niecałe 3 godziny.
Jeżeli ktoś planuje zrobić cały szlak (z Centrum do Polany), to zalecamy zacząć w Centrum, a zejść przez Jaszowiec- jest to łatwiejsze i bezpieczniejsze (schodzenie w dół stromym, górskim zejściem północno-zachodnim zwiększa ryzyko kontuzji i wypadków, a już zwłaszcza w zimie, kiedy przydadzą się raczki na buty). W tej kolejności będzie przebiegał nasz opis. Start i meta (Centrum i Polana) są oddalone od siebie o dodatkowe 3300 metrów (czyli razem ze szlakiem wychodzi niecałe 12 kilometrów). Na tym 'miejskim’ i 'nizinnym’ odcinku kursują pociągi średnio raz na 2 godziny (trzeba przejechać z przystanku Ustroń Polana do przystanku Ustroń Zdrój). Są także autobusy różnych przewoźników, można ewentualnie pójść 'per pedes’ przyjemną ścieżką pieszo-rowerową wzdłuż rzeki Wisły.
Szlak rozpoczyna swój bieg przy wspomnianym przystanku kolejowym Ustroń Zdrój, przy głównej ulicy Grażyńskiego, nieopodal mostu na Wiśle (fot.1, jest to zarazem początek 500-kilometrowego Głównego Szlaku Beskidzkiego, kończącego się w Bieszczadach). W okolicy są parkingi (mnóstwo płatnych oraz trochę bezpłatnych- głównie przy ulicy Sportowej, także na poboczu w dalszym jej odcinku przy stadionie Kuźni Ustroń). Można za darmo zaparkować też przy ulicach Wybickiego i Traugutta oraz okolicznych. W centrum Ustronia rozpoczynają swój bieg dwa inne szlaki: niebieski na Wielką Czantorię oraz żółty na Małą Czantorię.
Pierwszy etap szlaku jest łatwy, wiedzie przez utwardzone chodniki i ulice o niewielkim nachyleniu (fot. od 2 do 10). Niestety początkowy odcinek jest kiepsko oznakowany, w dodatku mnóstwo tam innych znaków (także drugi czerwony!) i reklam, więc warto wspomagać się jakąś aplikacją z mapami. Po przejściu chodniko-ulicy Gościradowiec, wzdłuż rzeczki o tej samej nazwie oraz po przejściu przez most (fot.5)- dojdziemy do dzielnicy sanatoryjnej i szpitala reumatologicznego (są tam kolejne miejsca parkingowe). Za mostem skręcamy w prawo i mamy do przejścia ulicę Leczniczą, która potem przechodzi w Źródlaną. Ewentualnie zamiast przechodzić przez most- można iść cały czas prosto, równoległą ulicą Gościradowiec (poza szlakiem, po południowej stronie rzeczki). W obu przypadkach dojdziemy do klasycznego, górsko-leśnego etapu szlaku (fot.11).
Już do szczytu Równicy szlak będzie wiódł leśną drogą, niemalże całkowicie w cieniu. Sporo na niej okazałych buków. Początkowo ścieżka jest bardzo szeroka i niezbyt wymagająca (fot.12). Po kilkuset metrach lasu w końcu zacznie się porządne nachylenie (fot. 13, 14, 15), które trwało będzie już do samego końca. Coraz więcej będzie też kamieni i korzeni.
Około 600 metrów przed Równicą spotkamy główną atrakcję szlaku, czyli tzw. Kamień Ewangelików. Jest to miejsce o znaczeniu religijnym: leśna kapliczka, w której w latach 1654-1709 odbywały się tajne nabożeństwa dla prześladowanych wówczas ewangelików. Podobnych miejsc w Beskidach jest dużo więcej, gdyż okolice Bielska-Białej i Cieszyna to do dziś największe skupisko chrześcijańskich protestantów w Polsce. Sama kapliczka obecnie składa się z krzyża i kamiennego ołtarza (fot.16) oraz „trybun”, czyli drewnianych siedzisk, mogących pomieścić około 150 osób (fot.17). Okazjonalnie nadal odprawiane są tu nabożeństwa, organizowane przez lokalną parafię z Ustronia. Obok ołtarza jest źródełko, gdzie można uzupełnić zapasy wody pitnej.
Za kapliczką czeka nas najbardziej strome podejście, jednak jest ono dosyć krótkie. W międzyczasie szlak ukaże nam panoramę Ustronia (fot.19), a kawałek dalej (fot.20) dojdziemy do polany pod Równicą, czyli grzbietu Równicy, gdzie w sezonie panuje duży gwar.
Odcinek: Ustroń Centrum – Równica – fotografie:
Na Polanie jest wiele atrakcji, a miejsce w sezonie bywa zatłoczone. Najbardziej znane obiekty to: przedwojenny 'Gościniec Równica’ (do 2016 było to schronisko, fot.22), restauracja o standardzie weselnym 'Dwór Skibówki’ (fot.21 i 24), karczma 'Równianka’, niepozorna z zewnątrz ale bardzo ciekawa w środku restauracja 'Koliba pod Czarcim Kopytem’ (fot.28), a także 'Górski Park Równica’ (fot.25), dedykowany najmłodszym. Znajdziemy tam m.in. park linowy z 6 trasami i tyrolką, 600-metrowy tor zjazdowy typu grawitacyjny rollercoaster, małe kino 7D, mini-planetarium, karczmę, wypożyczalnię quadów, plac zabaw, dmuchańce do skakania i pensjonat. Na Polanę można wjechać samochodem od strony południowej (są tam parkingi płatne i bezpłatne, jednak bywają one przepełnione w najbardziej szczytowe dni). Ponadto na Polanie jest ładny widok na południowy-zachód (m.in. na Pasmo Czantorii, Skrzyczne i przy ładnej pogodzie nawet Tatry) oraz posterunek GOPR i wiele mniejszych, sezonowych budek, kramów i pawilonów z lodami, przekąskami, napojami i pamiątkami. Jest też przystanek autobusowy, z którego możemy zjechać do Ustronia i Wisły (jednakże obecnie są to tylko średnio 3 kursy na dobę).
Sama Polana nie jest jeszcze szczytem góry Równicy. Na sam szczyt można dostać się innym, żółtym szlakiem, biegnącym w stronę północną obok Dworu Skibówki, po lewej jego stronie (zimą pobliska górka to popularne miejsce do jazdy na sankach). Z Polany do szczytu jest dystans około 700 metrów oraz 130 metrów przewyższenia. Sam szczyt jest mało ciekawy oraz niemal całkowicie zarośnięty drzewami, przez co widoki z niego są kiepskie, dlatego znaczna część turystów w ogóle tam nie idzie.
Polana pod Równicą – fotografie:
Kontynuując wyprawę szlakiem czerwonym- z Polany zaczynamy schodzić w dół w stronę Ustronia-Polany. Szlak jest równoległy do asfaltowej drogi dojazdowej, z którą nawet częściowo się pokrywa. Niestety, w szczytowe dni turystyczne ruch samochodowy jest tu spory, co koliduje z ideą górskich wędrówek. Początek zejścia wiedzie właśnie drogą (fot.27). Po minięciu wspomnianej wyżej 'Koliby’ (fot.28, warto tam wejść chociażby rzucić okiem na podziemne wnętrza) idziemy jeszcze kawałek ulicą.
Po chwili skręcamy w prawo na odcinek leśny (fot. 30, 31 i 32). Będzie to najbardziej stromy odcinek na tym etapie szlaku, jednakże mniej wymagający od tego po obu stronach leśnej kaplicy. Po chwili przetniemy znaną nam drogę (fot.33) i znów wejdziemy w las (fot.34).
Dolna część szlaku wiedzie głównie miejskimi ulicami dzielnicy Jaszowiec (fot.35, 36 i 37)- ul. Równica i Turystyczna, należy zwracać uwagę na oznakowanie, bo łatwo przypadkowo zejść ze szlaku. Jest też krótki odcinek leśny (fot.38), ale sam dół to już tylko utwardzone ulice (najpierw brukowane, potem asfaltowe) z kilkoma pensjonatami, restauracjami i domami wczasowymi. Przy potoku Jaszowiec są tereny wypoczynkowe z wiatami, ławeczkami, urządzeniami do ćwiczeń i ścieżką rowerową (fot.40). Następnie nasz szlak wiedzie kładką nad Wisłą (fot.41 i 42), za nią są kolejne tereny wypoczynkowe (fot.43).
Ostatni fragment szlaku to ulica Papiernia (fot.44), która kończy się przy przystanku kolejowym Ustroń-Polana (fot.45) oraz tuneliku pod ulicą Katowicką (fot.46). Jest tam wiele parkingów (płatnych i bezpłatnych), sporo gastronomii i noclegów oraz stacja kolejki linowej na Wielką Czantorię. Nasz czerwony szlak dalej wiedzie właśnie na tę górę, TUTAJ opis tego etapu.
Jeżeli chcemy wrócić do centrum Ustronia to (jak napisano wyżej) są 3 opcje: pociąg (2 przystanki z Ustronia-Polany do Ustronia-Zdroju), autobus (przystanki obok tuneliku pod ulicą Katowicką) lub ścieżka pieszo-rowerowa wzdłuż rzeki Wisły.
Odcinek: Równica – Ustroń Polana – fotografie:
