Katowice Załęże (Przystanek Kolejowy)
Przystanek kolejowy Katowice Załęże znajduje się w zachodniej części Katowic, konkretnie w dzielnicy Załęże, przy ul.Pukowca, nieopodal ulicy Bocheńskiego. Przystanek składa się z jednego, dwu-krawędziowego peronu, po którego obu stronach przebiega główne torowisko. Peron ma około 300 metrów długości i wyłożony jest betonową kostką, na jego środku jest duża wiata, a także tablice informacyjne, ławki, oświetlenie i kosze na śmieci. Nie ma kas biletowych, poczekalni, toalet, ani osobnego budynku. Na peron prowadzi przejście podziemne od strony ul. Pukowca. Obok wejścia jest (niezbyt popularny, fot.8) przystanek autobusowy. Znacznie więcej autobusów i tramwajów odjeżdża z ul.Gliwickiej.
Przez przystanek na Załężu przebiega jedna, ale bardzo ważna linia kolejowa nr137 z Katowic do Legnicy, która jest częścią korytarza międzynarodowego E30 z Niemiec do Ukrainy. Na Załężu zatrzymują się pociągi osobowe Kolei Śląskich (linie S1 z Gliwic do Częstochowy oraz S8 z Katowic do Lublińca), z kolei pociągi wyższych klas przejeżdżają bez zatrzymania. Sąsiednie stacje pasażerskie to Katowice (Główne) oraz Chorzów Batory, odpowiednio 2.1km na wschód oraz 3.6km na zachód. Najważniejsze miasta, do których można bezpośrednio dojechać z Załęża to: Katowice, Chorzów, Świętochłowice, Ruda Śląska, Zabrze, Gliwice, Sosnowiec, Będzin, Dąbrowa Górnicza, Zawiercie, Myszków, Częstochowa, Bytom, Tarnowskie Góry i Lubliniec.
Z przystanku, według oficjalnych danych PKP obecnie korzysta przeciętnie od 300 do 399 pasażerów dziennie, przy 81 dobowych zatrzymaniach pociągów. Wynik ten jest bardzo kiepski, biorąc pod uwagę położenie w silnie zurbanizowanym terenie, na najważniejszej linii Kolei Śląskich (S1) oraz dosyć ważnej „węglówce” (S8). To niestety smutna reguła na Górnym Śląsku, gdzie niemal wszystkie stacje i przystanki 'dzielnicowe’ z jakichś powodów ignorowane są przez pasażerów.
Przystanek Załęże powstał w roku 1957, ale ruch pasażerski uruchomiono tutaj niespełna 10 lat później. W pobliżu była też stacja towarowa (długi budynek przy ul.Pośpiecha 6-27, obecnie wykorzystywany przez firmy prywatne, niezwiązane z kolejnictwem). Prowadził do niego osobny, północny tor, którego pozostałości widoczne są osobnym przęśle wiaduktu nad ul.Bocheńskiego. Na stacji towarowej obsługiwano m.in. pociągi, transportujące węgiel z nieistniejącej już Kopalni Kleofas. Od strony końcówki ul.Wolnego istnieje stary budynek nastawni. Sam przystanek osobowy dawniej wyposażony był w poczekalnię i kasy biletowe (umiejscowione na peronie, pod wiatą). Ostatnia przebudowa przystanku odbyła się w roku 2015. W jej ramach wyremontowano wiatę na peronie i usunięto spod niej kasy biletowe (które i tak od dawna były nieczynne), wymieniono nawierzchnię, zamontowano 'małą architekturę’ i odrestaurowano przejście podziemne oraz zadaszenie przed nim od strony ul.Pukowca. Wyremontowano również (nieczynną od lat) kładkę dla pieszych nad torowiskiem, położoną około 500 metrów na wschód od peronu (na przedłużeniu ulicy Żeliwnej).
Obok przystanku znajduje się duży, bezpłatny parking (fot.16), stacja wypożyczalni rowerów (fot.12), Hotel Marysin Dwór (fot.13), oraz Centrum Handlowe 'Załęże’ (z dużą siłownią i licznymi pawilonami odzieżowymi, fot.14), za którym jest wielka giełda spożywcza oraz kąpielisko 'Bugla’. Nieopodal przebiegają ważne i ruchliwe trakty drogowe: DTŚ oraz autostrada A4, a także łącząca je ulica Bocheńskiego.
Dużym problemem przystanku Załęże jest brak możliwości bezpośredniego dojścia na ulicę Pośpiecha po północnej stronie torowiska (gdzie znajdują się niemal wszystkie zabudowania mieszkalne dzielnicy). Obecnie jedyne wyjście z peronu prowadzi na ulicę Pukowca (po południowej stronie torów), gdzie nie ma zbyt wielu obiektów, generujących ruch pasażerski. Wprawdzie przy ul.Bocheńskiego jest wiadukt, pod którym można przejść na drugą stronę linii kolejowej, ale obejście tego odcinka trwa kilka minut, co dla części potencjalnych pasażerów jest czynnikiem decydującym o zaniechaniu podróży koleją i wybranie innego środka lokomocji. W ostatnich latach w Polsce dosyć dużo pieniędzy inwestuje się w rozwój i remonty infrastruktury kolejowej, ale z niewiadomych przyczyn bardzo rzadko powstają tuneliki lub kładki, umożliwiające wyjście z peronu na drugą stronę torowiska. Problem jest niestety często spotykany, to samo jest np. na stacjach Świętochłowice, Ruda-Chebzie czy Chorzów Stary.
Od wielu lat istnieją plany, aby utworzyć nowy przystanek kolejowy na katowickim Osiedlu Witosa, pomiędzy Załężem, a Chorzowem Batorym, aczkolwiek żadnych realnych działań w tym zakresie do tej pory nie podjęto.
Przystanek na Załężu jest naturalnym miejscem, gdzie z pociągów specjalnych wysadzani są kibice piłkarscy, zmierzający na wyjazdowe spotkania swoich drużyn, grających na stadionie GKSu Katowice i na Stadionie Śląskim w Chorzowie.
Przystanek kolejowy Katowice-Załęże – fotografie:
