Boreczek (Stacja Kolejowa)
Boreczek to stacja kolejowa we wsi Boreczek, położona na linii kolejowej nr276 (Wrocław-Międzylesie). Stacja powstała w roku 1871. Jest to jedyna czynna stacja kolejowa w całej gminie Borów. W praktyce na stacji zatrzymują się wszystkie pociągi osobowe i przyspieszone na trasie Wrocław-Strzelin oraz ich wydłużone kombinacje (np. Rawicz-Kłodzko czy Wrocław-czeski Lichkov). Sąsiednie przystanki kolejowe to Warkocz (5.9km w stronę południową) i Węgry (5.3km w stronę północną). Według rozkładu jazdy- dojazd z Boreczka do Wrocławia Głównego zajmuje 20 minut (pociąg przyspieszony, 1 zatrzymanie po drodze- w Żórawinie) i około 25 minut pociągiem zwykłym (4 zatrzymania pod drodze). Do Strzelina (stolicy powiatu) dojazd zajmuje 8 minut pociągiem przyspieszonym (bez zatrzymań po drodze) i około 10 minut pociągiem zwykłym (1 zatrzymanie w Warkoczu). Czas przejazdu do czeskiego Lichkova zajmuje około 2 godzin. Pociągi najwyższych klas (pospieszne i wyżej) przejeżdżają przez stację bez zatrzymania.
Ze stacji w Boreczku w 2022 roku (wg danych PKP) każdego dnia średnio skorzystało między 300 a 499 pasażerów dziennie, przy średniej liczbie zatrzymań 36 pociągów pasażerskich dziennie (w roku 2018 dzienna liczba pasażerów wynosiła 200-299). Jest to stosunkowo dużo, jak na tak niewielką miejscowość (przykładowo, w sąsiednim Warkoczu jest to około 10 razy mniej pasażerów). W ostatnim czasie stacja w Boreczku zwiększyła swe wyniki, gdyż coraz więcej osób z gminy dojeżdża do Wrocławia i Strzelina. Transport kolejowy zaczął być atrakcyjny, gdyż pociągów na tej linii w ostatnich dekadach jest coraz więcej i osiągają one coraz wyższe prędkości. Z kolei dojazd samochodowy do Wrocławia i Strzelina jest coraz bardziej utrudniony, gdyż od dawna nie powstała w tych kierunkach żadna nowa droga, a te istniejące (zwłaszcza DW395) są coraz bardziej obciążone i zakorkowane. Można więc przypuszczać, że wyniki stacji w Boreczku w przyszłości będą jeszcze lepsze, zwłaszcza że w planach jest dodanie na tej trasie kolejnych kursów pociągów przez Koleje Dolnośląskie.
Wielu pasażerów stacji w Boreczku pochodzi z miejscowości ościennych, świadczy o tym rosnąca liczba samochodów, które w systemie 'park&ride’ pozostawiane są w ciągu dnia (głównie w dni robocze) na stacyjnym parkingu, mieszczącym w sumie około 100 pojazdów (fragment na fot.8) i mającym potencjał na poszerzenie w stronę północną w przypadku regularnego przepełniania.
W sąsiedztwie stacji istnieją dwie przeprawy drogowe na drugą (zachodnią) stronę torowiska- jedna na południe od stacji (szosa na Opatowice, fot.4), druga na północ (szosa na Borów, fot.10 pod pociągiem). Obie są zabezpieczone zamykanymi szlabanami.
Infrastruktura i historia stacji Boreczek
Boreczek jest stacją (a nie przystankiem), gdyż w budynku istnieje infrastruktura sterująca i nastawnia, w której pracuje dyżurny ruchu, a obiekt jest wyposażony w trzeci tor (od strony zachodniej), umożliwiający wyprzedzanie się pociągów i ewentualne ich podstawianie. Jest on użyteczny zwłaszcza w przypadku powolnych i ciężkich składów towarowych, często transportujących granit z kopalni w Strzelinie w kierunku Wrocławia.
Główny budynek stacji (fot.1, 2 i 8) posiada poczekalnię (zamykaną na noc), ale kasy biletowe (działające nieprzerwanie co najmniej od czasów zakończenia wojny) zostały zlikwidowane po 2010 roku. Stanowisko dyżurnego znajduje się w dobudówce do historycznego budynku, bezpośrednio na peronie 1. Południowa cześć budynku stacji została zaadaptowana na cele mieszkalne.
Stacja posiada 2 perony i 3 krawędzie peronowe. Peron 1 zlokalizowany jest bliżej budynku stacji, jest częściowo zadaszony i służy do obsługi pasażerów pociągów, jadących w stronę Wrocławia. Peron 2 (z 2 krawędziami, fot.9) to wąski pas ziemi, wyłożony betonowymi płytkami. Nie ma na nim zadaszenia, ławek i tablic (nie ma zresztą tam na nie miejsca). Służy on pasażerom pociągów, jadących w stronę południową. Przejście na peron 2 odbywa się bezpośrednio przez tory w dwóch wyznaczonych miejscach, co widać na zdjęciu nr2.
Linia kolejowa, przebiegająca przez Boreczek (oddana do użytku w roku 1871) na południe od stacji nieznacznie zmienia kierunek- z południowo-zachodniego na południowo-wschodni. Przed wojną w stacyjnym budynku funkcjonowała karczma.
Około 30 metrów na północ od głównego budynku istnieje mniejszy budynek kolejowy o funkcjach gospodarczych.
Do czasu upadku PRLu stacja w Boreczku pełniła istotne funkcje towarowe dla całej gminy. Przeładowywano tu głównie płody rolne i węgiel, w mniejszym stopniu bydło i trzodę chlewną. Funkcje towarowe stacji zaczęły stopniowo podupadać po upadku PRL, wraz z likwidacją PGR-ów i nastaniem transformacji ustrojowej. Na zdjęciu nr5 pomiędzy istniejącym torowiskiem, a ulicą widać jeszcze resztki bocznicy i placu przeładunkowego. Boczny tor (ten najlepiej widoczny, po prawej od toru głównego) prowadził do ramp budynków, widocznych na końcu zdjęcia- były to magazyny, połączone ze skupem płodów rolnych (fot.11). Był tam też bar piwny oraz sklep spożywczy (fot.12, po prawej). Z tyłu, przy torach stało 12 wielkich, betonowych elewatorów zbożowych, które (po wielu latach nieużywania) zostały wyburzone w okolicach roku 2020. Torowisko między bocznicą, a magazynami zostało zaasfaltowane i obecnie szosę przecinają tylko dwa główne tory. W efekcie likwidacji infrastruktury liczba przeładowań towarowych na stacji w Boreczku po roku 2000 jest praktycznie zerowa.
W latach 1910-1973 naprzeciwko obecnego budynku stacji istniał jeszcze tzw. „Dworzec Mały” (Wäldchen Kleinbahnhof), gdzie swój bieg rozpoczynała nieistniejąca już, prostopadła do głównej linia kolejowa do Oławy (przez sąsiedni Borek Strzeliński, gdzie na terenach tamtejszego PGR istniała duża przeładownia płodów rolnych i węgla). Obecnie w śladzie zlikwidowanego torowiska istnieje droga gruntowa (fot.3). Niewielki budynek stacji po jej likwidacji został pustostanem, a w okolicach roku 2020 został wyburzony.
Stacja Boreczek – fotografie: