Rzeka Jarka (Województwo Dolnośląskie)
Rzeka Jarka ma długość 8,3 km. Przepływa ona w większości przez Gminę Borów (Powiat Strzelin), a w końcowym biegu przez Gminę Żórawina (Powiat Wrocław), gdzie ostatecznie uchodzi do Ślęzy. Koryto Jarki w znacznej części zostało 'przerobione’ i uregulowane w czasach niemiecko-pruskich, aby zoptymalizować nawadnianie pól oraz zlikwidować lokalne rozlewiska i bagna, niestety nie istnieje na ten temat żadna dokumentacja. Wiedza o regulacjach rzeki pochodzi z obserwacji własnych oraz licznych rozmów z lokalnymi mieszkańcami. W czasach, gdy Polska była pod zaborami- w całej zachodniej i centralnej Europie panowała 'moda’ na znaczną ingerencję w środowisko wodne i leśne (regulacja rzek i wycinanie lasów). Dziś 'zachód’, również z pozycji 'silniejszego i mądrzejszego’ narzuca coś dokładnie odwrotnego.
Jarka na swej długości przecina 3 utwardzone drogi (w tym jedną wojewódzką) oraz ważną linię kolejową z Wrocławia do Kłodzka i czeskiej Pragi. Ponadto istnieje 10 przepustów (poniemieckich) pod drogami gruntowymi. Do Jarki uchodzi kilka niewielkich cieków wodnych oraz kilka starych systemów drenujących.
Gmina Borów na przełomie XX-go i XXI-go wieku wzbogaciła się o system wodociągów i kanalizacji, co miało wpływ na zlewnię i zasoby Jarki (przed wodociągami okoliczni mieszkańcy korzystali z przydomowych studni i wód podziemnych).
Źródła Jarki znajdują się na granicy Boreczka i Kręczkowa, w rowie przy drodze łączącej obie te miejscowości (fot.1). Kilkadziesiąt metrów dalej na wschód jest staw w Boreczku, jednakże nie ma on bezpośredniego połączenia z płynącą 15 metrów od niego Jarką. Dowodzi temu fakt, iż przy dużych opadach i roztopach przepełniony staw niejednokrotnie wylewał swe wody na łąkę, położoną po zachodniej jego stronie, a nie do Jarki. Początkowa część koryta Jarki przebiega w gęstych i niedostępnych zaroślach, co znacznie utrudnia możliwości obserwacyjne.
Za „Lasikiem” w Boreczku Jarka kieruje swój bieg w stronę wschodnią (fot.2), aby nagle zmienić kierunek na północny, a później zachodni, w stronę Kręczkowa. Tam Jarka opływa wieś od wschodu, przepływając poniemieckimi rurami pod trzema drogami gruntowymi (fot.3 i 4).
Następnie rzeka kieruje się na północ, w stronę Kurczowa (fot.5 i 6), przepływając pod główną oraz dwoma gruntowymi drogami (fot.7-12). Tam Jarka nieznacznie skręca w stronę zachodnią, pokonując linie kolejową (fot.13) między przystankami Boreczek i Węgry.
Następnie rzeka płynie przez pola, południową granicą wsi Węgry, aby przepłynąć północną stroną wsi Brzoza, pod mostem na ważnej dla gminy drodze (fot.14). Na tym etapie Jarka jest już dosyć szeroka (fot.15). W Brzozie płynąca w stronę Ślęzy Jarka ma do niej niecałe 200 metrów, jednakże tam robi nagły, bardzo ostry (wręcz nienaturalny, co może sugerować działalność człowieka) zwrot na północ, w stronę Marcinkowic. Tam przepływa pod mostem (fot.16) na drodze wojewódzkiej nr346 (widok z mostu na Jarkę na fot.17). Około 400 metrów na północny-zachód od mostu ostatecznie Jarka uchodzi do Ślęzy (fot.18-20). Co ciekawe- dokładnie w tym samym miejscu, z drugiej (południowej) strony Ślęzy uchodzi do niej inny ciek, oznaczany jako „Dopływ poniżej Marcinkowic” (sytuację widać na fot.19-20), co po raz kolejny sugeruje zachodnią myśl inżynieryjną.
Jarka – fotografie:
