Jaworze Nałęże- Błatnia
(Szlak Czerwony)
Szlak czerwony z Jaworza-Nałęża do schroniska na Błatniej jest ciekawy i zróżnicowany. Ma on 6km długości, 500 metrów podejść w górę oraz 70 metrów zejść w dół. Czas wejścia do góry to około 140 minut, a zejście w dół trwa 100 minut. Na całej długości szlak jest szeroką „aleją”, bez żadnych zwężeń i stromizn (teoretycznie mógłby po nim przejechać samochód).
Szlak zaczyna się w Nałężu (południowo-zachodnia dzielnica Jaworza) obok kaplicy św. Jana Nepomucena (fot.1), ul.Cisowa. Przed 2010 rokiem szlak rozpoczynał się w Jasienicy, ale został skrócony o odcinek „miejski”, czyli o ponad połowę swej długości. Obok kaplicy jest przystanek autobusowy, z którego średnio co 1-2 godziny kursuje autobus do Bielska-Białej (przez centrum Jaworza). W pobliżu jest kilka pensjonatów i gospodarstw agroturystycznych, jest też ławeczka upamiętniająca Wiesława Dymnego.
Obok kaplicy przebiegają inne szlaki prowadzące na Błatnią (np. ścieżka dydaktyczna, szlak harcerski czy szlak szklany), ale są one „półoficjalne” i dosyć kiepsko oznakowane. Można je wykorzystać do zejścia w dół (co by nie chodzić dwa razy tą samą trasą), ale bardzo wskazane jest wspomaganie się telefoniczną aplikacją z GPS i mapami tychże szlaków.
Wokół kaplicy jest około 30 miejsc parkingowych (niektóre mogą być zawalone drewnem) i najbezpieczniej zostawić samochód właśnie tam. Jeżeli wszystkie są zajęte to kawałek na południe, za niewielkim mostkiem jest większy parking na około 50 miejsc (fot.2) i praktycznie zawsze (nawet w pogodny weekend) da się coś tam znaleźć. Obok parkingu jest szałas grillowy oraz linowy tor przeszkód (fot.5).
Jeżeli już tu dotarliśmy- warto przy okazji zobaczyć (położony poza szlakiem) zabytkowy piec huty szkła (fot.3) z połowy XIX wieku. Stoi on nad rzeką Jasionką, około 120 metrów od kaplicy (ścieżką wzdłuż płotu kawałek na zachód, a potem północ). Sama Jasionka (fot.4) i jej lodowata, czysta woda świetnie nadaje się do morsowania o każdej porze roku. Pod mapką szczegółowy opis szlaku czerwonego.
Zaczynamy „szlak właściwy”. Od kaplicy kierujemy się na południe główną ulicą Cisową, mijając wspomniany parking, wiatę oraz 2 mostki. Po przejściu około 250 metrów, naprzeciwko budynku ZHP Katowice skręcamy w prawo w las, obok szlabanu (fot.7). Tutaj rozpoczyna się największe podejście całego szlaku (nachylenie miejscami sięga 35%). Dosyć szybko szlak zafunduje nam widoki na Nałęże i góry, położone po drugiej jego stronie (fot.8). Kontynuując podejście (fot.9) dojdziemy do miejsca „Pod Łazkiem”(fot.10), gdzie uzyskamy widoki na stronę północną, tzn. gminy Skoczów i Jasienica (fot.11). Spotkamy też szlaki z Górek Wielkich- niebieski będzie pokrywał się z naszym czerwonym już do końca.
Po ostrym skręcie w lewo czeka nas niezbyt wymagające podejście pod Czupel. Teren z czasem będzie coraz bardziej odkryty i słoneczny (fot.12). Za Czuplem szlak będzie schodził lekko w dół- odbije od niego… inny czerwony szlak, prowadzący do Brennej. Gdzieniegdzie pojawią się prześwity widokowe w stronę Bielska i Czechowic. Następnie czeka nas krótkie, ale treściwe podejście pod Mały Cisowy. Dalej, już do końca będzie spokojnie i raczej płasko (fot.13 i 14).
Ostatnia część szlaku przebiega w terenie niemal całkowicie odkrytym i słonecznym (fot.15 i 16). Przy Wielkiej Cisowej spotkamy szlak brązowo-zielony z Brennej. Jest tam też krzyż i tablica upamiętniająca bitwę żołnierzy NSZ z komunistyczną milicją w 1946 roku, która stoczyła się na Błatniej (fot.17). Budowę pomnika ukończono na początku 2024 roku, gdy nowy tzw. „liberalny” rząd był zajęty umacnianiem świeżo przejętej władzy, przez co nie zdążył sabotować odsłonięcia pomnika. Można jednak przypuszczać, że w przyszłości zostanie on zdemolowany lub administracyjnie usunięty z powodów politycznych przez „tolerancyjne” siły demokracji liberalno-ludowej.
Z Wielkiej Cisowej widać już ostatnią polankę (fot.18). Znajdziemy na niej restaurację noclegową Ranczo Błatnia (fot.19), a szlak czerwony kończy swój bieg przy schronisku PTTK (fot. 20-24). Obok schroniska jest węzeł szlaków- szlak niebieski prowadzi do Wapienicy, a szlak żółty w dół wiedzie do Jaworza-Centrum, z kolei w górę prowadzi na Klimczok. Warto pójść nim kawałek w stronę Klimczoka, gdyż około 200 metrów za schroniskiem jest szczyt Błatniej z niezłymi widokami.
Szlak czerwony: Jaworze Nałęże – Błatnia – fotografie:
Szlaki piesze na Klimczok:
- Niebieski ze Szczyrku (przez Osiedle Podmagura)
- Zielony ze Szczyrku (przez Biłą)
- Zielony z Bystrej (przez Przełęcz Kołowrót)
- Niebieski z Bystrej
- Czerwony z Bystrej (przez Magurę)
- Czerwony z Bielska-Białej (przez Szyndzielnię)
- Żółty z Bielska-Białej (przez Szyndzielnię)
- Żółty z Mesznej (przez Magurę)
- Żółty z Jaworza (przez Błatnią)
Szlaki piesze w paśmie Klimczoka, które bezpośrednio nie docierają na Klimczok:
- Bielsko-Biała – Szyndzielnia (Szlak zielony)
- Bielsko-Biała – Przełęcz Dylówki pod Szyndzielnią (Szlak niebieski)
- Bielsko-Biała – Schronisko Stefanka (Szlak zielony)
- Bielsko-Biała Wapienica – Szyndzielnia (Szlak żółty)
- Bielsko-Biała Wapienica – Błatnia (Szlak niebieski)
- Kozia Góra- Stefanka- Równia pod Kozią (Szlak 'łączący’ niebieski)
- Bielsko-Biała – Równia pod Kozią – Bystra (Szlak czerwony)
- Jaworze Nałęże – Błatnia (Szlak czerwony)